این روزها بازار اینفلوئنسر مارکتینگ در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی از هر زمان دیگری داغتر است و در مواردی تا آنجا پیش رفته که از شفافیت مرزهای تعاریف و عملکردها تا حد زیادی کاسته شده و دیگر به راحتی نمیتوان گفت اینفلوئنسر مارکتینگ چیست یا چه کسی اینفلوئنسر شبکههای اجتماعی هست و چه کسی نیست. با این حال مثبت بودن اثربخشی کلی این نوع بازاریابی باعث میشود کماکان چرخ آن برای عدهای بچرخد و سرمایههای هنگفتی در این مسیر به گردش درآید.
اگر شما نیز قصد دارید برای تبلیغ خدمات و محصولات خود از اینفلوئنسر مارکتینگ استفاده کنید، توصیه میکنیم حتماً تمام جوانب این کار را در نظر بگیرید. در ابتدا طبیعی است سعی کنید از نمونههایی که دیدهاید الگوبرداری کنید، اما این نمونهها لزوماً برای شما و کسبوکارتان مناسب نیستند.
در این مقاله سعی خواهیم داشت راهاندازی یک کمپین اینفلوئنسر مارکتینگ اصولی و شرایط استاندارد همکاری با اینفلوئنسرها به ویژه روی شبکههای اجتماعی را برایتان باز کنیم تا با آگاهی بیشتری در این مسیر گام بردارید و برندتان گرفتار عواقب تصمیمگیریهای اشتباه و لطمههای مادی و معنوی نشود.
۱. اینفلوئنسرهای بالقوهی شبکههای اجتماعی را شناسایی کنید
تعریف اینفلوئنسر: دیکشنری کمبریج در توضیح کلمهی Influencer آورده است: «کسی که بر رفتار دیگر انسانها تاثیر گذار است یا آن را تغییر میدهد؛ برای مثال با استفاده از شبکههای اجتماعی». در زیرگروه بازاریابی نیز در توصیف این کلمه آمده است: «فرد یا گروهی از افراد که از توانایی اثرگذاری بر رفتار یا بینش دیگران برخوردار است؛ به ویژه در خصوص تصمیم به خرید».
با این حساب صرف داشتن تعداد زیادی فالوئر نمیتوان کسی را اینفلوئنسر نامید.
تعریف اینفلوئنسر مارکتینگ: «نوعی بازاریابی است که تمرکز آن روی افراد خاصی تحت عنوان اینفلوئنسر قرار میگیرد و فعالیتهای بازاریابی را حول آنها شکل میدهد. اینفلوئنسرها افرادی هستند که از توانایی تاثیرگذاری روی خریداران بالقوه برخوردارند».
بعد از آگاهی از این تعاریف شاید بد نباشد انواع اینفلوئنسرهایی که با آنها مواجه خواهید شد را بهتر بشناسید؛ گرچه هیچ قاعده و قانون سفت و سختی برای دستهبندی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی وجود ندارد. با این حال تعداد دنبالکنندهها و نوع فعالیت اینفلوئنسر میتوانند نمونههایی از معیارهای این دستهبندی باشند.
دستهبندی اینفلوئنسرها بر اساس تعداد فالوئر
- مگا اینفلوئنسر: تعداد دنبالکنندگان مگا اینفلوئنسرها (Mega-Influencer) میلیونی است. این افراد معمولاً بسیار مشهور هستند و داشتن چند ده میلیون فالوئر در میان آنها امری عادی است.
- ماکرو اینفلوئنسر: تعداد دنبالکنندگان ماکرو اینفلوئنسرها (Macro-Influencer) بین ۱۰۰K (صد هزار نفر) تا یک میلیون نفر است.
- میکرو اینفلوئنسر: میکرو اینفلوئنسرها (Micro-Influencer) کمتر از ۱۰۰K فالوئر دارند و شناساییشان به عنوان «اینفلوئنسر» کمی دشوار میشود چون طبق این تعریف هر کسی با ۱۰۰۰ نفر فالوئر را نیز میتوان در این دسته قرار داد. بهتر آن است که سایر ویژگیهای برشمرده شده برای اینفلوئنسرها نیز در نظر گرفته شود.
دستهبندی اینفلوئنسرها بر اساس نوع فعالیت
- خبرنگارها و اصحاب رسانه
- بلاگر و ولاگر
- افراد مشهور (بازیگر، خواننده و غیره)
- متخصصین حوزههای مختلف
- افراد عادی مثل کاربران معمولی شبکههای اجتماعی که به صورت ارگانیک مخاطب آنلاین بالایی دارند.
با توجه به این دو دستهبندی میتوانید به ۳ شیوهی مختلف دنبال اینفلوئنسرهای مناسب برای همکاری بگردید:
الف. جستجوی دستی
اگر روی شبکههای اجتماعی فعال هستید به احتمال زیاد برخی از اینفلوئنسرهای حوزهی فعالیت خود را از قبل میشناسید. میتوانید برای جستجوی خود جدولی تهیه کنید و این ستونها را برایش در نظر بگیرید:
- نام اینفلوئنسر
- پلتفرم اصلی (شبکهی اجتماعی/ولاگ/کانال یوتیوب/بلاگ/وبسایت)
- اعتبار دامین (برای کسانی که از وبسایت استفاده میکنند)
- تعداد فالوئرها
سپس نام تمام اینفلوئنسرهای بالقوهای که به ذهنتان میرسد را در این جدول یادداشت کرده و اطلاعات دیگر نظیر تعداد فالوئرها و کانال اصلی تاثیرگذاریشان را نیز اضافه کنید. بسیاری از اینفلوئنسرها در سطح جهان از طریق بلاگنویسی یا وبسایت خودشان شناخته شدهاند که ستون اعتبار دامین برای سنجش این دسته در نظر گرفته شده است. برای سنجش اعتبار دامین نیز ابزارهای رایگانی وجود دارند که میتوان از آنها استفاده کرد. یک جستجوی ساده روی گوگل در قالب «کلمهی کلیدی + بلاگ» و یا ابزارهای اینفلوئنسر مارکتینگ به شما در این مسیر کمک میکنند.
ب. پلتفرمهای اینفلوئنسر مارکتینگ
بد نیست بدانید ابزارهای اینفلوئنسر مارکتینگ میتوانند در خصوص این موارد دید جامعی به شما بدهند:
- تعداد فالوئرها
- نرخ مشارکت فالوئرها (لایک/کامنت/…)
- لینکهای مرتبط به بلاگ، شبکههای اجتماعی دیگر و غیره
- موقعیت جغرافیایی
- جزئیات فالوئرها به ویژه ویژگیهای جمعیتشناختی مثل سن و جنسیت
برخی از این پلتفرمها حتی پا را از این نیز فراتر نهاده و امکان ارتباط مستقیم با اینفلوئنسرها و امکان مدیریت کمپینهای اینفلوئنسر مارکتینگ را نیز در اختیار شما قرار میدهند. پلتفرم اینفلوئنسر مارکتینگ Social Bond به کاربر اجازه میدهد کل این فرایند را مدیریت کند. روی این پلتفرم کاربر میتواند به جستجوی اینفلوئنسرها بپردازد و بر اساس تعداد فالوئرها، مشارکت آنها و سطح تاثیرگذاری، رتبهبندیشان را ببیند.
این پلتفرم به کاربران خود اجازه میدهد نتایج جستجوهایشان را بر اساس تعداد فالوئرها و ویژگیهای جمعیتشناختی آنها (مثل مکان، حوزهی فعالیت، یا علاقه به برند) فیلتر کنند. حتی میتوان مخاطبان اینفلوئنسر مورد نظر را با جزئیات مورد بررسی قرار داد و دید آیا برای هدف در نظر گرفته شده مناسب هستند یا نه.
ج. ابزارهای پایش و مانیتورینگ شبکههای اجتماعی
راه سوم برای پیدا کردن اینفلوئنسرهای مناسب استفاده از ابزارهای پایش و مانیتورینگ سوشال است. با استفاده از این ابزارها میتوانید کلیدواژههای مرتبط با حوزهی فعالیت خود را پایش کنید تا ببینید بیشترین مشارکت و تولید محتوا در خصوص کلمات کلیدی مشخص شده از سوی چه کسانی صورت میگیرد و مخاطب آنها بیشتر با چه کسانی تعامل دارد.
به شیوههای مختلف میتوان این کار را انجام داد. اول اینکه میتوانید با استفاده از ابزار مدیریت شبکههای اجتماعی، کلمات کلیدی خود را زیر نظر بگیرید. اغلب این ابزارها از جمله Agorapulse، Hootsuite، یا Sprout Social این ویژگی را به کاربران خود ارائه میدهند. چند جستجوی پایشی از این دست روی کلیدواژههای مرتبط با حوزهی فعالیت خود انجام دهید و نتایج آنها را به صورت مرتب زیر نظر داشته باشید.
اگر پست بلاگی را پیدا کردید که در سطح وسیع اشتراکگذاری شده بود، یا کاربری یافتید که مخاطبانش همیشه تعامل بالایی با او دارند، یا اکانتی دیدید که پستهایش از سوی مخاطب هدف شما زیاد همرسانی میشود، نامشان را همراه با مشخصات در فایل خود ذخیره کنید.
سایر ابزارهای پایش اجتماعی نیز به شما کمک میکنند به صورت خودکار اینفلوئنسرهای برتر را شناسایی کنید. ابزارهای غیر رایگان مثل Brandwatch و Brand24 به شما اجازه میدهند نه تنها در شبکههای اجتماعی بلکه در سرتاسر وب جستجوهای عمیقی ترتیب دهید و بر اساس کلمات کلیدی مشخص، تولید کنندگان و اشتراک گذارندگان برتر محتوا را شناسایی کنید.
۲. اینفلوئنسرهای شناسایی شده را ارزیابی کنید
حالا که فهرستی از اینفلوئنسرهای بالقوه برای همکاری آماده کردهاید، قدم بعدی آن است که خودشان و ردپای آنلاینشان را به طور کامل مورد بررسی قرار دهید. باید ببینید آیا مخاطب فردی که پیدا کردهاید همان قشری است که مد نظر دارید؟ آیا محتوای او همان محتوایی است که باید باشد؟ آیا واقعاً روی مخاطب خود تاثیرگذار است؟
دو معیاری که در این مرحله باید مد نظر قرار دهید «میزان ارتباط» و «کیفیت اثرگذاری» اینفلوئنسر است.
ارزیابی میزان ارتباط اینفلوئنسر مورد نظر با موضوع
بررسی میزان ارتباط حوزهی فعالیت اینفلوئنسرهایی که میخواهید با آنها کار کنید اهمیت زیادی دارد. اگر اینفلوئنسرتان را درست انتخاب نکنید پیامتان به گوش مخاطب مناسب نخواهد رسید. برای آنکه بفهمید آیا مخاطب اینفلوئنسری که مد نظر دارید مخاطب مورد نظر شماست چند راه وجود دارد:
- به موضوعاتی که روی بلاگ/ولاگ یا کانالهای شبکههای اجتماعی مینویسند یا در موردشان صحبت میکنند نگاه کنید. آیا این موضوعات به مخاطب هدف شما ربط دارند یا خیر؟
- مقالات، ویدیوها، اخبار و دیگر محتواهایی که با مخاطبان خود به اشتراک میگذارند را خوب بررسی کنید. موضوعاتی که اینفلوئنسر مورد نظر به آنها علاقه دارد به مخاطب هدف شما ارتباط پیدا میکند یا خیر؟ بد نیست بدانید با استفاده از ابزاری مثل BuzzSumo میتوان به صورت موضوعی در بین اینفلوئنسرها به جستجو پرداخت و لینکهایی که به اشتراک گذاشتهاند را دید.
- ببینید آیا فالوئرهایشان از لحاظ ویژگیهای جمعیتشناختی و موقعیت مکانی در جامعهی مخاطب هدف شما قرار میگیرند؟ اگر کسبوکار شما محلی محسوب میشود بهتر است با اینفلوئنسرهای محلی کار کنید تا بتوانید از کمپینهای اینفلوئنسر مارکتینگ خود بهتر نتیجه بگیرید.
- ببینید اینفلوئنسرهای مورد نظرتان قبلاً با چه برندهایی کار کرده اند. آیا مخاطب هدف این برندها مشابه مخاطب مورد نظر شماست؟
تعیین کیفیت اثرگذاری
باید اطمینان حاصل کنید اینفلوئنسری که برای تبلیغات روی شبکههای اجتماعی در نظر گرفتهاید واقعاً روی مخاطبان خود تاثیرگذار است. اینفلوئنسر کسی است که قادر است مشارکت مخاطبان خود را برانگیزد و گفتگویی میان آنان به وجود بیاورد که میتواند به تحقق اهداف یک کمپین اینفلوئنسر مارکتینگ کمک میکند؛ از افزایش آگاهی از برند گرفته تا افزایش فروش.
در مورد اینکه چه چیزی باعث تاثیرگذار بودن یک فرد میشود نظرات و ایدهها متفاوت است. تجربه نشان داده بالا بودن تعداد فالوئر لزوماً به معنای تاثیرگذاری نیست اما وقتی با نرخ بالای مشارکت مخاطب ترکیب میشود میتواند تا حد زیادی به تعریف اینفلوئنسر نزدیک شود.
برای ارزیابی اثرگذاری یک اکانت، بسامد تعاملات فالوئرها یا مخاطبان بلاگ/بینندگان ولاگ/شنوندگان پادکست با آن اکانت را زیر نظر بگیرید. از همه مهمتر، ببینید حجم گفتگوی واقعی که میان مخاطبان در میگیرد چقدر است.
یک اینفلوئنسر واقعی در حالت ایدهآل نهتنها لایک زیاد میگیرد، بلکه کامنتها و سوالات متعددی نیز دریافت میکند. برای مقایسهی اکانت اینفلوئنسرها از لحاظ مخاطب و سطح مشارکت آنها میتوان از BuzzSumo یا ابزار رایگان Twitter Report Card استفاده کرد.
به یاد داشته باشید گاهی اوقات به جای سلبریتیهای فوق مشهور یا ماکرو اینفلوئنسرها، کار کردن با میکرو اینفلوئنسرهایی که فالوئرهای کمتری دارند میتواند نتایج به مراتب بهتری برایتان به ارمغان بیاورد.
HelloSociety متوجه شده است در برخی موارد کار کردن با میکرو اینفلوئنسرهایی که کمتر از ۳۰K فالوئر دارند به ۶۰ درصد مشارکت بیشتر منجر شده، ۶.۷ برابر مقرون به صرفهتر بوده و ۲۲.۲ برابر گفتگوهای هفتگی را افزایش داده است.
فالوئرهای فیک را شناسایی کنید
سوال مهم دیگری که وجود دارد این است که از کجا میتوان فهمید فالوئرهای یک اینفلوئنسر فیک (Fake) هستند یا نه. متاسفانه فالوئر قلابی داشتن چندان غیر عادی نیست و «به اصطلاح اینفلوئنسر»های زیادی پیدا میشوند که اقدام به خریداری لایک و طرفدار میکنند.
- اگر یک اینفلوئنسر بالقوه روی پلتفرمی مثل اینستاگرام دهها هزار فالوئر دارد اما به ندرت لایک و کامنت میگیرد میتوان این را نشانهای بر فیک بودن دنبالکنندههای او در نظر گرفت. سطح مشارکت کاربران توییتر و فیسبوک تقریباً کمتر از اینستاگرام است اما در کل مشارکت پایین برای اکانتهایی با فالوئر زیاد را میتوان نشانهی فیک بودن بخش بزرگی از فالوئرها در نظر گرفت.
- به تصویر پروفایل و بیوی فالوئرهای آنها نگاه کنید. اگر در بین آنها تعداد تصاویری که بتوان آنها را عکس واقعی کاربران تلقی کرد کم بود میتوانید این را نیز یکی دیگر از نشانههای فیک بودن فالوئرها در نظر بگیرید.
- فالوئرها را با ابزاری نظیر Twitter Audit برای توییتر و Fakecheck برای اینستاگرام دقیقاً بررسی کنید.
۳. طرح همکاری خود را به اینفلوئنسرها ارائه کنید
وقتی پس از بررسیهای متعدد و بالا و پایین کردنهای بسیار بالاخره تصمیم خود را در خصوص اینفلوئنسرهایی که میخواهید با آنها همکاری کنید گرفتید، قدم بعدی آن است که به سراغ آنها بروید و در خصوص این موضوع با آنها مذاکره کنید. پیشنهاد همکاری خود را برای هر کدام جداگانه تنظیم کنید و به هر یک نشان دهید آنها را میشناسید و دوست دارید با آنها همکاری داشته باشید. این موضوع احتمال پا گرفتن این همکاری مشترک را افزایش میدهد.
راههای زیادی برای تماس گرفتن با اینفلوئنسرها وجود دارد. به عنوان سریعترین و سادهترین راه میتوان از پلتفرمهایی استفاده کرد که کسبوکارها و اینفلوئنسرهای مورد علاقهشان را به یکدیگر متصل میکنند. اینفلوئنسرها معمولاً به دنبال همکاریهای تجاری به عضویت چنین پلتفرمهایی درمیآیند. به عنوان مثال میتوان از Famebit نام برد که به شما اجازه میدهد به طور مستقیم با تولیدکنندگان محتوا ارتباط بگیرید.
چشمانداز خود را از کمپین مورد نظرتان بنویسید. اینفلوئنسرهای مورد نظرتان نیز با بررسی آن به شما خواهند گفت چگونه در رسیدن به این اهداف میتوانند به کمک شما بیایند. ابزارهایی مثل Famebit حتی به شما اجازه میدهند پس از راهاندازی یک کمپین، میزان پیشرفت آن را نیز زیر نظر بگیرید.
یک راه دیگر آن است که پیشنهاد همکاری خود را در قالب یک ارائه از طریق ایمیل یا شبکههای اجتماعی به دست اینفلوئنسرهای منتخب خود برسانید. در این ارائه باید به آنها نشان دهید به شکلگیری این همکاری علاقهمندید، چرا همکاری شما سازنده خواهد بود و چه چیزی عاید آنها خواهد شد. اگر مثلاً محصول یا خدمات خاصی نیز قرار است به صورت رایگان یا موقت در اختیارشان قرار بگیرد این موضوع را به اطلاعشان برسانید. در نظر داشته باشید اگر از طریق شبکههای اجتماعی (یا حتی همان ایمیل) با اینفلوئنسر مورد نظر تماس میگیرید، پیام خود را ویژهی هر یک از آنها شخصیسازی کنید تا شبیه اسپم به نظر نرسد.
البته بیشترین شانس برای موفقیت زمانی حاصل میشود که پیش از ارائهی پیشنهاد همکاری، ارتباطی قوی با اینفلوئنسر مورد نظر برقرار کرده باشید. برای این کار، روی شبکههای اجتماعی آنها را دنبال کنید، با آنها تعامل داشته باشید، در بلاگشان کامنت بگذارید و یا به هر طریق دیگر باب آشنایی را با آنها باز کنید. به این ترتیب وقتی با هدف همکاری تجاری با آنها تماس میگیرید رابطهای میانتان برقرار است و برند خود را پیش از این به آنها شناساندهاید. این میتواند به یک همکاری قویتر و اثربخشتر منجر شود.
۴. برای اجرای کمپین با یکدیگر همکاری کنید
کمپین اینفلوئنسر مارکتینگ شما در حالت ایدهآل باید حاصل همکاری تنگاتنگ شما و اینفلوئنسر مورد نظرتان باشد. به بیان ساده، علت اثرگذاری اینفلوئنسرها این است که مخاطبان، محتوای آنها را عاشقانه دوست دارند. خود این اینفلوئنسرها هم به خوبی میدانند محتوای کمپینهای خود را چگونه تولید کنند تا مخاطبان به شکلی طبیعی با آن ارتباط برقرار کنند. به همین دلیل است که میتوانند اثرگذاری و جامعهی مخاطبان خود را افزایش دهند.
با این تفاسیر وقتی از یک اینفلوئنسر میخواهید به تبلیغ محصول شما کمک کند، نمیتوانید نحوهی تبلیغ کردن آن را به او دیکته کنید. به هر صورت اگر محتوایی که در مورد محصول شما ساخته میشود از سوی مخاطب، ساختگی و بیاصالت شمرده شود اعتمادی که در این میان وجود دارد از بین میرود و هم روی برند شما و هم روی اینفلوئنسری که با او کار میکنید اثر منفی میگذارد.
برای آنکه شانس موفقیت همکاری اینفلوئنسری خود را به حداکثر برسانید، این دو قدم مهم را از یاد نبرید: هدف و نوع کمپین.
برای کمپین اینفلوئنسر مارکتینگ خود هدف تعیین کنید
ببینید قصد دارید از کمپینی که در نظر گرفتهاید به چه اهدافی دست پیدا کنید. در نظر گرفتن هدف به شما و اینفلوئنسری که با او کار میکنید کمک میکند برای دستیابی به اهداف، ایدههای بهتری پیدا کنید. در ادامه میتوانید بعضی اهداف بالقوه برای کمپینهای اینفلوئنسر مارکتینگ را از نظر بگذرانید:
- خلق آگاهی از برند و سرو صدا به پا کردن برای آن
- تبلیغ محصول/ویژگیها/خدمات/اپلیکیشن جدید
- افزایش میزان دیده شدن برند روی شبکههای اجتماعی و جذب فالوئر و مشارکت بیشتر
- بهبود سئو
- خلق مشتری راغب
- افزایش فروش
نوع کمپین خود را مشخص کنید
پس از تعیین هدف یا اهداف کمپین اینفلوئنسر مارکتینگ خود، بهتر است نوع کمپینی که قصد دارید با همکاری اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی راهاندازی کنید را نیز مشخص نمایید. در ادامه میتوانید چند نمونه از انواع این کمپینها و اهدافشان را از نظر بگذرانید:
الف. نقد و بررسی محصول
نقد و بررسی محصول میتواند اشکال مختلفی به خود بگیرد از جمله پست وبلاگ، محتوای شبکههای اجتماعی، یا ویدیو. وقتی مخاطب به اینفلوئنسری اعتماد دارد، نسبت به پیشنهادات، توصیهها یا نظرات او در خصوص محصول یا خدماتی مشخص پذیرش بیشتری خواهد داشت. نقد و بررسی محصول بهترین راه برای خلق مشتریان راغب و تحقق اهداف مرتبط با فروش به شمار میرود.
برای آنکه دید بهتری نسبت به موضوع داشته باشید یک مثال میزنیم: برند میکآپ گلاسیر برای نقد و بررسی محصولات خود با یکی از اینفلوئنسرهای حوزهی میکآپ به نام Zoella همکاری کرد و ویدیو حاصل از این همکاری نزدیک به ۱ میلیون بار دیده شد.
ب. پست اسپانسر شده
شیوهی کار این نوع کمپین اینفلوئنسر مارکتینگ به این صورت است که شما برای نوشتن یا تولید محتوایی مشخص که در آن از کسبوکار شما یا محصولات/خدمات آن نام برده میشود به اینفلوئنسر هزینهای پرداخت میکنید. به عنوان مثال میتوان از Mandy Ferrugia، اینفلوئنسر اینستاگرامی حوزهی زیبایی و سبک زندگی نام برد که برای تبلیغ صندلهای Dr. Scholl در این پست اسپانسر شدهی اینستاگرام با برند مذکور همکاری کرد.
ج. مسابقه و اهدای جایزه
احتمالاً با این نوع کمپین اینفلوئنسر مارکتینگ روی شبکههای اجتماعی مواجه شدهاید؛ پستهایی که در آنها اینفلوئنسر از فالوئرهای خود میخواهد با شرکت کردن در یک مسابقه و مثلاً تگ کردن چند نفر از دوستان و فالو کردن پیج یک برند، از مزایای قرعهکشی آن بهرهمند شوند. این نوع کمپینها برای جلب مخاطب ثبت نامی و سر و صدا کردن برند روی شبکههای اجتماعی فوقالعاده است؛ ضمن اینکه به گسترش شبکهی دنبال کنندگان خود اینفلوئنسر نیز کمک میشود.
برای مثال میتوان به یک شرکت امریکایی فعال در حوزهی پوشاک و البسه به نام Covington & Co اشاره کرد که برای تبلیغ هدایای خود از میکرو اینفلوئنسرهای محلی استفاده کرده است.
بهتر است انواع کمپینهای اینفلوئنسر مارکتینگ و اینفلوئنسرهای گوناگون را امتحان کنید، نتایج و اهداف هر کمپین را زیر نظر داشته باشید و از موفقیتها و شکستهای خود درس بگیرید تا بتوانید به بهبود و رشد کمپینهای اینفلوئنسر مارکتینگ خود ادامه دهید.
منبع: socialmediaexaminer