شاید اولین چیزی که با شنیدن عبارت کانیبالیسم (به معنای آدم‌خواری یا همنوعخواری) به ذهن شما می‌رسد فیلم «سکوت بره‌ها» باشد. عبارت «همنوعخواری» شاید در حوزه‌ی بازاریابی دیجیتال عبارت چندان مناسبی نباشد، اما مفهوم اصلی آن مدت‌هاست در این زمینه مطرح‌شده است. این عبارت در بازاریابی دیجیتال به رقابت چندین صفحه‌ی وبسایت برای کلیدواژه یا خوشه‌ی کلیدواژه‌های یکسان (و حتی بسیار مشابه) اشاره می‌کند.
در قسمت اول این مطلب سریالی به توضیح چیستی این پدیده در حوزه‌ی سئو پرداختیم و با ذکر مثال، دو سطح اصلی این رخداد را بررسی کردیم. در قسمت دوم نیز انواع آن را با سناریو‌های محتمل بررسی کردیم. در این بخش (نهایی) به راهکارهای مقابله با این مشکل و شیوه‌های پیشگیری از آن خواهیم پرداخت.
برای مقابله با کانیبالیسم کلمات کلیدی در سئو چه راهکارهایی وجود دارد؟
تشخیص تفاوت‌های انواع مختلف همنوعخواری کلمات کلیدی و انعطاف‌پذیری در راه‌حل‌های مورد استفاده، از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چرا که هر نوع از این مشکل راه حل متفاوتی می‌طلبد. پیش‌تر، وقتی به معرفی انواع مختلف کانیبالیسم پرداختیم نگاهی گذرا نیز به راه‌حل‌های موجود داشتیم. اما اجازه دهید در ادامه این راه‌حل‌ها را به صورت کامل تشریح کنیم.
شیوه‌ی ارجاع یا ریدایرکت ۳۰۱
از خودتان این سوال را بپرسید: آیا واقعاً به صفحاتی که دچار همنوعخواری هستند نیاز دارم؟ پاسخ این پرسش در اغلب مواقع «خیر» است. در این صورت راهکار ریدایرکت ۳۰۱ گزینه‌ی خوبی خواهد بود.
برای مثال، ممکن است نسخه‌ای جدید (یا بسیار شبیه به) مقاله‌ای نوشته باشید که سال‌ها پیش در وبسایتتان منتشر شده است. به همین خاطر بهتر است ریدایرکت یکی از آنها را مد نظر قرار دهید. در کل می‌توان گفت URL قدیمی‌تر ممکن است از دید موتورهای جستجو ارزش بیشتری داشته و به مرور زمان بک‌لینک‌های بیشتری کسب کرده باشد.
بررسی کنید صفحه‌ی A بک لینک دارد یا خیر. اگر داشت، ببینید برای چند کلیدواژه رتبه‌بندی می‌شود و رتبه‌اش با توجه به این کلیدواژه‌ها چگونه است.
چه باید کرد؟
- اگر صفحه‌ی A اعتبار کافی دارد و به‌خوبی دیده می‌شود، صفحه‌ی B را به صفحه‌ی A ریدایرکت کنید، همه‌ی لینک‌های داخلی را (که از وبسایت به صفحه‌ی B داده شده‌اند) به A تغییر دهید و در صورت لزوم متا دیتای صفحه‌ی A را به‌روزرسانی کنید.
- در غیر این صورت، اقدام شما کاملاً برعکس خواهد بود.
استفاده از تگ‌های کانونیکال
اگر به همه‌ی صفحاتی که به هر دلیلی در حال همنوعخواری یکدیگر هستند نیاز دارید (مثلاً به دلایلی نظیر تبلیغات کلیکی، شبکه‌های اجتماعی یا اهداف آزمایشی یا حتی مرتبط بودن آنها)، بهتر است به فکر استفاده از تگ‌های کانونیکال باشید. تفاوت عمده‌ی این روش با ریدایرکت ۳۰۱ این است که هر دو صفحه همچنان در دسترس خواهند بود اما اعتبار صفحه‌ی A به صفحه‌ی B انتقال پیدا می‌کند.
فرض کنیم مقاله‌ی تازه‌ای منتشر کرده‌اید و این مقاله به مطلب یا موضوعی که قبلاً در وبسایتتان منتشرشده شباهت دارد (اما زاویه‌ی دیدش کمی متفاوت است) و در نهایت متوجه می‌شوید این دو صفحه دچار همنوعخواری هستند. پس از یک تجزیه‌وتحلیل سریع ممکن است تصمیم بگیرید صفحه‌ی B صفحه‌ی اصلی‌تان باشد؛ بدین ترتیب می‌توانید از صفحه‌ی A با تگ کانونیکال به صفحه‌ی B اشاره کنید. محتوای دو صفحه باید به قدری متفاوت باشد که کاربران متوجه آن بشوند اما موتورهای جستجو فکر نکنند دو موضوع مجزا هستند.
چه باید کرد؟
- یک تگ کنونیکال از صفحه‌ی A به صفحه‌ی B به کار بگیرید. برای تقویت موضوع نزد گوگل، بهتر است روی صفحه‌ی B از تگ کانونیکال با اشاره به خود هم بهره ببرید.
- پس از تعیین دسترسی‌پذیری و ارزش لینک‌های داخلی هر دو صفحه، بهتر است در صورت صلاح‌دید، همه یا برخی از این لینک‌های داخلی را (که از وبسایت به صفحه‌ی A می‌روند) به صفحه‌ی B تغییر دهید.
بهینه‌سازی مجدد صفحات
همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، کانیبالیسمی که در سطح متا دیتا بروز می‌کند را نوع اول عنوان کردیم. پس از شناسایی صفحاتی که متا دیتای هم‌پوشاننده دارند یا به نحوی کلیدواژه‌های یکسان یا بسیار مشابهی را هدف قرار داده‌اند، باید تصمیم بگیرید کدام‌یک قرار است صفحه‌ی اصلی شما برای آن کلیدواژه یا گروه واژه‌های کلیدی باشد و سپس صفحات در حال رقابت را مجدداً بهینه‌سازی کنید.
یکپارچه‌سازی و ترکیب محتوا
این نوع راهکار به معنی یکپارچه‌سازی، ادغام و ترکیب یک بخش یا کل محتوای یک صفحه در صفحه‌ی دیگر است. وقتی این کار انجام شد، تصمیم نهایی با شماست که ببینید آیا باز هم تمایل دارید صفحه‌ای که از محتوای آن برداشت کرده‌اید را نگه‌دارید یا آن را به صفحه‌ی دیگر ریدایرکت ۳۰۱ کنید.
این راهکار یکی از گزینه‌هایی است که می‌توانید برای رسیدگی به همنوعخواری کلمات کلیدی نوع دوم از آن استفاده کنید؛ یعنی زمانی که فکر می‌کنید محتوای مشابه یا تکراری چند صفحه باعث بروز کانیبالیسم میان آنها شده است. ضروری است ابتدا صفحه‌ی اصلی را برگزینید تا بتوانید روی صفحه‌های داخلی که در حال رقابت هستند کار کنید. یکپارچه‌سازی و ادغام محتوا مستلزم آن است که محتوای دردسرساز را به صفحه‌ی اصلی منتقل کنید تا مشکل برطرف شود و رتبه‌ی صفحه‌ی اصلی بهبود یابد.
برای مثال، تصور کنید مقاله‌ی تازه‌ای نوشته‌اید که ذیل تم مشخصی دسته‌بندی می‌شود؛ مثلاً موضوع تمیز کردن چکمه‌ها. سپس متوجه می‌شوید یک پاراگراف صفحه‌ی B درباره‌ی نگهداری از چکمه‌های چرمی و نحوه‌ی پاک کردن آنهاست که در صفحه‌ی A مفصل به آن پرداخته‌اید. در صورتی که هر دو مقاله به نیت مشابهی پاسخ می‌دهند (یکی پاک کردن چکمه‌های چرمی را هدف قرار داده و دیگری پاک کردن چکمه)، توصیه می‌شود بخشی از محتوا که هم‌پوشاننده است از صفحه‌ی B به صفحه‌ی A منتقل و به جای پاراگرافی که در صفحه‌ی B به چکمه‌های چرمی می‌پردازد، یک لینک داخلی به صفحه‌ی A داده شود.
چه باید کرد؟
- محتوای هم‌پوشاننده و دردسرساز صفحه‌ی B را شناسایی، مرور و سپس مهم‌ترین بخش‌های آن را به صفحه‌ی A اضافه کنید.
- جای خالی محتوایی که از صفحه‌ی B برداشته‌اید را با یک لینک داخلی به صفحه‌ی A پر کنید.
- معمولاً پس از برداشتن بخشی از محتوای صفحه‌ای و ادغام آن در صفحه‌ی دیگر، مجالی برای صفحه‌ای که محتوا از آن برداشته‌شده باقی نخواهد ماند و بهتر است ریدایرکت ۳۰۱ شود.
بیشتر بخوانید: چگونه می‌توان با لینک‌دهی داخلی رتبه‌ی وبسایت روی گوگل را بهبود داد؟
چگونه می‌توان از همنوعخواری کلمات کلیدی در سئو پیشگیری کرد؟
جلوگیری از بروز همنوع خواری کلمات کلیدی، کار ساده‌ای شامل نگاشت کلمات کلیدی (Keyword Mapping) است که اغلب مواقع مغفول واقع می‌شود. اجرای صحیح استراتژی کلیدواژه‌ها در وبسایت، بخشی کلیدی از سئو شما به شمار می‌رود و به‌اندازه‌ی تحقیق کلمات کلیدی اهمیت دارد.
از نیت جستجو غافل نشوید
نکته‌ی دیگر برای جلوگیری از بروز کانیبالیسم که البته احتمالاً همه‌ی شما با آن آشنا هستید، اهمیت نیت جستجو (search intent) است.
ما در اغلب موارد همه‌چیز را همیشگی تصور می‌کنیم و فکر می‌کنیم گوگل همیشه شکل خاصی از رفتار را بروز و نتایج مشخصی را نمایش خواهد داد. به‌عبارت‌دیگر، وقتی روی واژه‌های کلیدی خود کار می‌کنید، پیش از آنکه خروجی خاصی برای آن فرض بگیرید، چک کنید موتورهای جستجو چه نوع نتایجی را به نمایش درمی‌آورند. حتی موتور جستجوی قدرتمند گوگل هم درباره‌ی نیت کاربر از جستجو مطمئن نیست و ممکن است آن را به‌درستی درک نکند.
برای مثال، وقتی عبارت «ایده‌هایی برای کفش هدیه دادن» و «ایده‌های هدیه برای عاشقان کفش» را به زبان انگلیسی در گوگل جستجو می‌کنیم، نتایج بسیار متفاوتی به نمایش درمی‌آیند؛ درحالی‌که نیت کاربر از جستجوی این عبارت‌ها تقریباً یکسان است: جستجوی ایده‌ی هدیه که شامل کفش هم باشد.
صفحه‌ی نتایج جستجو (SERP) در سمت چپ، نتایج جستار «ایده‌هایی برای کفش هدیه دادن» را نشان می‌دهد. در این صفحه ردیفی از تصاویر گوگل با لینک «مشاهده‌ی بیشتر»، یک صفحه مقاله با محتوای آگاهی‌بخش و سپس باقی نتایج شامل صفحات فروشگاهی نمایش داده می‌شوند که می‌توان از آنها خرید کرد. گوگل فرض را بر این گذاشته که کاربر به دنبال پیدا کردن صفحات فروشگاهی است و ممکن است به مرحله‌ی تبدیل به مشتری نزدیک باشد.
صفحه‌ی نتایج سمت راست، نتایج جستار «ایده‌های هدیه برای عاشقان کفش» را نشان می‌دهد که یک ردیف آگهی تبلیغاتی برای خرید و سپس یک اسنیپت ویژه را به نمایش درمی‌آورد که از یک مقاله استخراج‌شده است. سایر نتایج تلفیقی از مقاله‌ها و صفحات واسطه برای خرید کفش هستند و پینترست نیز در دو لینک از ۱۰ لینک برتر به چشم می‌خورد. مشخصاً گوگل هدف ما را از جستجوی عبارت موردنظرمان به‌خوبی متوجه نشده است. ازنظر گوگل معلوم نیست که کاربر در مرحله‌ی تبدیل به مشتری یا پیش از آن است.
پیش از آنکه به دنبال کلیدواژه یا خوشه‌ی کلیدواژه‌های خاصی بروید، این موارد مهم را در نظر بگیرید:
- ببینید آیا صفحات فعلی‌تان آن کلمه‌ی کلیدی را قبلاً پوشش داده‌اند یا خیر.
- اگر اینطور است، بررسی کنید در پوشش کلیدواژه‌ی هدف چقدر موفق بوده‌اید. برای بهبود تمرکز روی آن چه‌کار می‌توانید بکنید؟ آیا در این زمینه هیچ‌نوع همنوعخواری وجود دارد که باعث از دست رفتن پتانسیلی شده باشد؟
- اگر هیچ صفحه‌ای برای کلمه‌ی کلیدی مذکور وجود ندارد، آیا ارزش آن را دارد یک صفحه‌ی تازه ایجاد کنید و این صفحه‌ی تازه چه تبعاتی برای صفحات فعلی خواهد داشت؟
- بررسی کنید گوگل برای کلمه‌ی کلیدی هدف، چه نتایجی را به نمایش درمی‌آورد؛ این نتایج ممکن است با آنچه انتظارش را دارید متفاوت باشند.
- وقتی صفحه یا صفحات تازه‌ای در وبسایت خود ایجاد می‌کنید، حتماً بررسی کنید صفحات تازه باعث بروز کانیبالیسم نشده باشند.
نتیجه‌گیری
همنوعخواری کلمات کلیدی مشکل بسیار مهمی در زمینه‌ی سئو است که متاسفانه کمتر به آن توجه می‌شود و به ویژه برای وب‌سایت‌هایی با سابقه‌ی فعالیت چندین ساله و صفحات متعدد بیشتر رخ می‌دهد. با این وجود راهکارهای بسیار ساده‌ای برای رصد و بررسی پیوسته‌ی این موضوع وجود دارد که امیدواریم مطالعه‌ی مطلب حاضر بتواند این روند را سرعت ببخشد.
در اغلب مواقع باید منطقی‌ترین رویکرد را با در نظر گرفتن سایر عناصر سئو مثل بک لینک، خزش‌پذیری و محتوای تکراری مورد استفاده قرار داد. توصیه می‌شود پیش از اعمال هرگونه تغییر در سطح کل وبسایت یا همیشگی کردن آن، ابتدا تغییرات یاد شده را تست کنید.
منبع: Moz
